( اسفناج وحشی  Atriplex Patulum )

 

( اویارسلام  Cyperus Spp )

( بومادران  Achillea Spp  )

    ( آقطی یا پلم  sambucus ebulus )

 ( آلاله صحرایی  Ranunculus arvensis )

 ( بابا آدم  Arctium lappa)

  ( آفتاب پرست  Heliotropium europaeum)-

 ( پنجه مرغی  Cynodon dactylon)     

( پیچک صحرایی  convolvulus arvensis)-

( پنیرک  Malva neglecta )

( تاتوره  Datura stramonium ) 

  ( تاج ریزی سیاه  Solanum nigrum)

( تاج خروس  Amaranthus retroflexus )

( ترشک معمولی  romex acetosella )

( تیر کمان آبی  sagittaria sagittifolia )

( تلخه  acroptilon repens)

( توق xanthium  spp )

( خارسگ  tribulus terrestis )

( خاک شیر  Sisymbrium alttissimum )

( خلر  Lathyrus sativus)

( سس  Cuscuta spp )

( خس  Sonchus asper hill)

( جگن  carex  spp ) 

  ( جو موشک  Hordeum murinum )

( خردل وحشی  Sinapis arvensis)

( چوچاخ  Eryngium Spp)

( چچم  lolium perenne)

( چپر  poa annua )

( سلمه تره  chenopodium album  )  

  ( سازو  Juncos acutus )

( سور وف  Echinochloa crusgalli  )

( دانه تسبیح  Aeigilops spp)

      ( سیزاب ایرانی  Veronica persica poir )

( سلمه تره  Chenopodium album )

( عدس واشه  polygonum convolvulus )

( علف بید  Epilobium hirsutum )       

( علف انگشتی  Digitaria sanguinalis )

( علف پشمکی  Bromus catharticus )    

     ( شاه تره  Fumaria officinalis )

( کنگر شیردار  Silybum marianum)

-( گندمک  Stellaria media)   

   ( دانه ترنگ  paspalum notatum )

( گزنه   urtica urens )

( گاو چاق کن یا شیر تیغی  lactuca spp )     

    ( گل جالیز  orobanche ramose )

( گوش بره  chrozophora tinctoria )

     (هفت بند  polygonum ariculare )

( گل راعی یا علف چای hypericum triquetrifolium)   

 ( قیاق  Sorghum halepense )

( کیسه کشیش  capsella bursapastoris )     

( هفت بند ایرانی  polygonum persicaria )

( زلف پیر  Senecio vulgaris )       

    ( موره یا گندواش  Artemisia annua )

( ماشک گل خوشه ای  vica villosa roth )       

  ( یولاف وحشی  Avena fatua )

(دم اسبی  Eguisetum arvense )

( شیر سگ  Euphorbia spp )        

( علف باغ  Dactylis glomerata )

( شلمبیک  rapistrum rugosum  )  

    ( شیر پنیر یا بی تی راخ  gallium tricornutum ) 

 

مقدمه:

خلّر lathyrus sativa از تیره لگومینوز گیاهی است یکساله، پاییزه بومی آسیای جنوب غربی که در شرایط نامساعد به خوبی رشد و نمو می کند. دارای ساقه های خوابیده یا پیچنده و ضعیف با طول زیاد می باشد. همچنین دارای ساقه نسبتا بزرگی هستند و ارقامی از آن وجود دارد که دارای ساقه های ضخیم تر و بالارونده می باشد. ارتفاع ساقه آن 200-50 سانتی متر و بیشتر در نقاط مرطوب و در فصل پاییز کشت می شود. خلّر دارای برگهای باریک، جفت برگچه بلند و باریک بوده که در انتها به پیچک منتهی می شود و تمام گیاه پوشیده از کرک است. دامنه انتشار آن در شمال ایران و اطراف تهران و آذربایجان می باشد ولی در همه جای ایران قابلیت کشت دارد.

گیاه شناسی:

خلّر گیاهی است یکساله با ریشه ای راست و مستقِیم ارتفاع آن بسته به شرایط مختلف رشد بین  150 تا 170 است. بوته آن دارای وضعیتی پر شاخ و برگ و به رنگ سبز روشن است. ساقه آن چهار گوش بوده موقع خشک شدن پوک می گردد. در قسمت پایین از محل یقه و کمی بالاتر انشعاب پیدا می کند. خود ساقه ها نیز در قسمت بالاتر به دو یا سه شاخه کوچک منشعب می شود. ساقه ها به علت طویل و ظریف بودن حالت خوابیدگی دارد. دارای 2 تا 4 برگچه کامل نیز هست. رنگ گلها بیشتر بنفش، آبی، قرمز و صورتی بوده و رنگ گلبرگها به طرف دمگل سفید و شیری رنگ می شود. گلها توسط یک دمگل به طول 30-70 میلی لیتر که درست از محل انشعاب دمبرگ و قسمت میانی گوشواره ها خارج شده است به ساقه متصل شده و گاهی نیز دو گل به یک دمگل که در انتها دو شاخه گشته وصل است. تعداد دانه در غلاف 2 تا 5 عدد می باشد.

ارزش غذایی:

خلّر گیاهی است تلخ مزه دارای گلوکوزیدهایی که برای نشخوار کنندگان و خوک بی ضرر اما گل کرده آن برای اسب ایجاد اختلال می کند. خلّر از شبدر قرمز غنی تر ولی به اندازه آن خوشخوراک نیست. درصد پروتئین آن بالا است اما ترکیب سمی به نام نئوروتوکسین در تمام قسمتهای گیاه وجود دارد که بیشترین مقدار آن در جنین لپه ها و پوشش بذر دیده می شود و موجب ایجاد بیماری به نام لاتیریسم می گردد. بهترین روش مصرف آن همراه با جو و یو لاف و سایر گیاهان انرژی دار است چون خلّر دارای پروتئین زیادی است. ارزش غذایی هر تن خلّر که بهتر است قبل از دانه بستن مصرف شود، معادل750 کیلو گرم علوفه یونجه است.

استانداردهای بذری:

میزان بذر مورد نیاز برای کشت آن 20 تا 40 کیلو گرم در هکتار است که برای تولید بذر مقدار کمتر و برای تولید علوفه باید مقدار بیشتری بذر مصرف شود در چراگاه که خطر مسمومیت احشام بیشتر است نباید موقع رسیدن دانه مورد چرا قرار گیرد. کلرید سدیم روی جوانه زنی ارقام مختلف خلّر مؤثر است به این ترتیب که بیشترین جوانه زنی را رقم شهر کرد در 18 دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم دارد. افزایش غلظت کلرید سدیم طول ریشه چه و ساقه چه گیاهچه را کاهش میدهد. وزن هزار دانه در خلّر 3/83 گرم می باشد.

کاشت، داشت و برداشت خلّر:

1)خصوصیات زراعی:

خلّر در زمین های آهکی حاصلخیز و لومی که مواد معدنی زیاد دارند بهترین رشد را دارد و در زمین های زراعی عادی به خوبی رشد می کند نیاز آن به فسفر بیش از سایر مواد معدنی بوده و 150تا350 کیلوگرم سوپر فسفات ساده را می توان در هر هکتار مصرف نمود. رشد کند یا خفته می باشد عمق کشت 4تا 8 سانتی متر می باشد.

2)کشت و برداشت:

کشت آن اغلب در اوایل پاییز و در موقع شروع بارندگی های پاییزی است. سازگاری زیادی به شرایط و عوامل نا مساعد محیطی دارد و بیشتر در مناطق گرمسیر کشت می شود. خلّر را با سایر نباتات علوفه ای به صورت در هم می کارند. با توجه به اینکه گیاه دارای ساقه های ضعیف و طویل است به علت ورس عمل برداشت دچار اشکال می شود. ولی در کشت درهم همراه با گیاهانی چون جو و حتی شنبلیله، این گیاهان حالت قیم برای آن داشته و از خوابیدن آن جلوگیری می کند. به این ترتیب برداشت آن هم ساده تر می شود. به طور کلی خلّر گیاهی است زمستانه که به خشکی بسیار مقاوم بوده و در خاکهای نا مطلوب برای دیگر گیاهان به خوبی رشد می کند. این گیاه به ماندابی هم مقاوم است.

نظرات شما عزیزان: